Во блогот “Опиоидна епидемија во Америка: пристап базиран на права“, Јулија Соренсен тврди дека САД мора да има “ресурси за веќе докажаните интервенции и највисок достапен стандард на грижа” како би ја намалиле кризата од предозирање која што убива десетици илјади Американци секоја година. Додека повеќето луѓе се согласуваат со повикот на Соренсен за располагањето со повеќе средства, сепак постои и мерка која не бара ресурси а која треба да биде суштински елемент на пристапот заснован на правата на оваа криза и тоа е: декриминализација на поседувањето дрога за лични употреба.
Иако јавниот дискурс повеќе го третира користењето на дрога како прашање за јавното здравство, законски продолжува да претставува кривично дело во сите земји во САД. Всушност, агенциите за спроведување на законот силно ги спроведуваат овие кривични закони: заедничката американска унија за граѓански слободи и извештајот на Хјуман рајтс воч кој бил објавен во 2016 година покажал дека на секои 25 секунди некој бил уапсен во САД за поседување дрога за нивна лична употреба. Покрај тоа, едно од деветте апсења извршени од страна на државните органи за спроведување на законот биле за поседување дрога, што би било вкупно 1,25 милиони апсења секоја година.
Од гледна точка на човековите права, криминализацијата на употребата на дрога сама по себе е инхерентно проблематична, бидејќи се нарушува правото на луѓето на автономија и приватност на личното однесување. Додека владата има добра причина за обесхрабрување на употребата на дрога со оглед на здравјето и другите штети што може да ги предизвика, наметнувањето на кривични санкции е непропорционална мерка кога човековото однесување не предизвикува штета на луѓето кои што го опкружуваат. Според тоа, таа е во спротивност со нормите за човекови права.
Но, криминализацијата е уште понесоодветна во контекст на кризата со предозирање која убива повеќе од илјадници луѓе, бидејќи е од суштинско значење луѓето кои користат дроги да се чувствуваат безбедно да контактираат со властите за да побараат помош, да пријават предозирање – на пример, хероинот бил заменет со моќниот синтетички опиоиден фентанил.
Додека употребата на дрога е кривично дело, сепак, заканата од апсење или кривични пријави ќе продолжи да виси над главите на луѓето кои користат дроги и да ги оттргнат од здравствените и социјалните служби кои можат да го спасат нивниот живот или оние на колеги корисници на дрога. Истражувањата постојано открија дека криминализацијата на употребата на дрога ги тера луѓето кои користат лекови помалку веројатно да бараат третман или други здравствени услуги или да пријават сомневање за предозирање.
Иако сегашната криза со предозирање започнала во рурална Америка и првично првенствено ги убивала белите Американци, таа сега била проширена на урбаните средини и сè повеќеземала жртви од афроамериканските и латинските заедници. Според податоците од Фондацијата на фамилијата Кајзер во 2012 година стапката на смртност од предозирање кај белите Американци била речиси 2,5 пати повисока отколку кај црните Американци; во 2017 година, тоа било за 1,5 пати повисоко. Криминализацијата е особено значајна бариера за справување со кризата со предозирање во овие заедници поради расно пристрасната примена.
Многу години, агенциите за спроведување на законот непропорционално ги насочуваат Црнците и Латиноамериканците за апсење и гонење на обвиненијата за дрога. Во една студија се покажало дека на национално ниво, возрасните од црната раса биле повеќе за 2,5 пати апсени за поседување на дрога отколку возрасни лица од белата раса.
Декриминализирањето на поседувањето на дрога за лична употреба би било важен чекор кон создавање доверба меѓу заедниците, органите за спроведување на законот и здравствените власти, би било од суштинско значење за справување со штетите на здравјето од употреба на дрога и намалување на смртните случаеви од предозирање.
Во 1990-тите, Швајцарија се соочила со големи проблеми со употребата на дрога и зголемената епидемија на ХИВ. Наместо удвојување на одговорноста за кривичната правда,тие ја декриминализирале употребата на дрога, ги прошириле услугите за намалување на штети и отвориле соби за безбедно инјектирање. Денес, Швајцарија е земја со најниско ниво на смртни случаеви поврзани со дрога и нови ХИВ инфекции во Европа. Соочени со слични проблеми, Португалија одлучила да ја декриминализира употребата на дрога и да го прошири третманот од дрога базиран на докази, вклучувајќи ги и метадонските и бупренорфинските програми, во 2000 година. Сега може да се пофали меѓу најниските стапки на морталитет во Европа. Покрај тоа, се чини дека декриминализацијата има малку или никакво влијание врз нивото на употреба на дрога кај населението.