Европската мрежа за намалување на штети (EHRN) започна истражување за да помогне да се соберат фактички докази за да се докаже повредата на правата на жените кои користат дроги во трите земји од Централна и Источна Европа и Централна Азија (CEECA) – Ерменија, Таџикистан и Естонија. Истражувачкиот проект започува денес на 8 август во Талин и ќе започне со отворен дијалог меѓу заедницата на жени кои користат дроги и други засегнати страни. Истражувачкиот тим потоа ќе продолжи со студијата во Североисточна Естонија.
Собирањето и анализата на докази ќе го направи тим на експерти за човекови права, родова политика и здравствена заштита во соработка со претставници на заедницата на луѓе кои користат дроги (PWUD). Методологијата на истражување е развиена заедно со Канадската правна мрежа за ХИВ/СИДА.
Прашањето за правата и зајакнувањето на жените е еден од клучните приоритети на EHRN: во 2017 година ја завршивме тригодишната кампања „Жените против насилството”, која беше фокусирана на развивање на партнерства со агенциите за спроведување на законот и мобилизирање на жените кои користат дроги.
Новиот проект е посебен во начинот на кој ги користи квалитативните истражувачки методи за идентификување и документирање на конвенционалните случаи на кршење на правата на жените кои користат дроги во регионот на CEECA. И покрај фактот дека со години EHRN и неговите партнери ја подигаа свеста за прашањето на правата на жените во контекст на политиките за контрола на дроги, многу малку се направени во смисла на систематско собирање докази. Извештаите кои постојат или се занимаваат само со неколку аспекти на проблемот (ранливост кон ХИВ, насилство и слично) или се базираат на секундарни податоци. Покрај координирањето на собирањето и анализата на докази во рамките на проектот, EHRN ќе ја поддржува заедницата на жени кои користат дроги во нивната врска соКомитетот за елиминација на дискриминацијата врз жените (CEDAW), Европскиот суд за човекови права и други меѓународни механизми за човекови права.
Секое општествено убедување или стереотип изграден на тезата дека жените кои користат дроги се помалку вредни за социјални бенефиции од оние кои не користат дроги е форма на насилство само по себе. Жените што користат дроги страдаат од несразмерна штета: тие се лишени од родителски права, имаат ограничен пристап до услугите за сексуално и репродуктивно здравје (особено за време на бременоста), се подложени на брутална полиција и семејно насилство. Нивната стигматизација е комплексна и повеќеслојна, што ги прави многу поподложни и ранливи на ХИВ и други инфекции.
„Земјите од регионот на CEECA имаат различни нивоа на развој и различни политики за контрола на дрога. Родовите стереотипи претставуваат системско насилство врз жените кои користат дроги и нивната двојна стигматизација и дискриминација во многу земји. Она што го прави нашиот регион поинаков е фактот што повеќето од овие случаи остануваат непријавени, бидејќи ниту органите за спроведување на законот, ниту самите жени не сфаќаат колку е неправедна и крајно контрадикторна оваа дискриминација на сите меѓународни норми.“- Даша Матјушина-Очере
„Сметаме дека само висококвалитетни истражувања кои вклучуваат претставници на засегнатото население во истражувачкиот тим навистина можат да ја променат ситуацијата и да им помогнат на засегнатите жени да ги препознаат и заштитат своите права на различни начини, “- вели Даша Матјушина-Очере, советник на Тимот за реформи во политиката на EHRN.
За да се олесни користењето на резултатите од истражувањето за заедниците на Ерменија, Таџикистан и Естонија во своите извештаи и апели до Комитетот за елиминација на дискриминацијата врз жените и други правни механизми на ОН и Европскиот совет (како што е Европскиот суд за човекови права) EHRN и канадската правна мрежа за ХИВ/СИДА развија голем број на алатки за обука и помагала за специфични за заедницата. Тие ќе бидат достапни за користење на веб страницата на EHRN.
Истражувањето е организирано од страна на EHRN во рамките на програмата „Зајакнување на жените кои користат дроги и/или живеат со ХИВ во Источна Европа и Централна Азија“. – Финансиран од Фондацијата ЛЕВИ СТРАУС.