Португалскиот парламент отфрли два предлози за легализација на одгледувањето и продажбата на канабис за рекреативни цели.
Првиот предлог, изнесен од партијата Луѓе-Животни-Природа (ПАН), предложиле ограничување за купување на 75 грама канабис месечно од лиценцирани аптеки, каде што продажбата ќе биде надгледувана од државните здравствени работници кои ќе обезбедат информации за дрогата и нејзините ризици. Доколку овој предлог биде усвоен, би им се дозволило на луѓето да растат шест растенија на канабис по домаќинство.
Вториот предлог, од левиот блок (БЕ), би имал порелаксиран пристап кон продажбата – дозволувајќи продажба на канабис во било која лиценцирана установа и би се дозволило одгледување на растенија канабис дома.
Двата предлози инсистирале дека канабисот мора да биде достапен по цена еднаква или пониска од онаа на нелегалниот пазар, така што би се натпреварувал со нелегалниот пазар. Со предлозите исто така се истакнало дека рекламирањето на производи од канабис треба да биде забрането и дека продажбата треба да биде ограничена само на португалски државјани или на жители над 18 години кои што немале проблем со ментални болести.
Во моментов, личната употреба и поседувањето на дрога се декриминализирани во Португалија, но производството или продажбата на дрога – вклучувајќи и канабис – остануваат кривични дела.
За поддржувачите, како што е членот од БЕ во собранието БЕ, Мојзес Фереира, “одговорна земја”, со половина милион луѓе кои редовно користат канабис, не би смеело да биде лицемерна со тоа што “им овозможи на трговците да ги дефинираат правилата за производство, пристап и потрошувачка”. Легализацијата, изјавил тој, ќе ја унапреди здравствената и јавната безбедност преку регулирање на производството и продажбата на дрога.
Џамила Мадеира, законодавец на владејачката Социјалистичка партија (ПС), се спротивставила на овие предлози, објаснувајќи дека иако легализацијата можеби е “природна еволуција”, таа верувала дека има неодговорени прашања за тоа како да се следи потрошувачката, а ефектите од употребата на канабис кај младите луѓе. Таа изразила страв дека “пролиферацијата на психозата” може да се случи по легализацијата.
Како и во политичката сфера, јавното мислење било прилично поделено и по ова прашање; истражувањето од 2018 година покажало дека околу 53 проценти од луѓето во Португалија се спротивставиле на легализацијата на канабисот, со јасна поделба помеѓу митрополитот и руралните области.
Консензусот меѓу многу владини власти бил дека легализацијата на канабисот може да биде вистинскиот пат по кој би требало да се оди, но сепак било прерано да се знае сигурно. Официјални лица сакале да ги видат долгорочните позитивни резултати од Уругвај или Канада пред да направат промени во законодавството. Американскиот пристап не се сметал за пожелен во Португалија, според националниот координатор за дрога, Жоао Гулао, делумно поради американската приоритизација на бизнисот пред здравјето.
Во меѓувреме, од 8 февруари, лекови базирани на канабис – но не и хербалениот канабис – сега се легални за луѓето на кои што им бил препишан лекот. Ова следело по гласањето на португалскиот парламент во полза на медицинската легализација во јуни 2018 година.
Сите лекови базирани на канабис мора да бидат одобрени од страна на Националниот институт за фармација и лекови, а личното одгледување на растението останува и понатаму да биде незаконско – дури и за лицата со релевантни медицински состојби. До сега само еден лек базиран на канабис е легален во Португалија – Сативекс, произведен од ГВ Фармацеутикал. И покрај тоа што овој лек бил достапнен од 2012 година, неговата употреба е минимална поради стигмата поврзана со канабиноидите, нејасниот правен статус на канабисот, и најважно, поради неговата висока цена која не била покриена од националното здравствено осигурување.
Додека законодавството за медицински канабис сеуште варира во цела ЕУ, Европскиот парламент усвоил необврзувачка препорака за решавање на какви било монетарни, регулаторни или културни пречки кои би ги спречувале истражувањата и прифаќањето на лекарски медицински канабис. Оваа одлука била одраз на повикот на Светската здравствена организација за преместување на канабисот од меѓународната листа на најопасните супстанции, која исто така вклучувала и хероин и карфентанил.
Со 740 милиони луѓе во ЕУ, а глобалната вредност на трговијата со канабис се очекувала да достигне преку 50 милијарди долари до 2025 година, лесно е да се види дека Португалија – и регионот пошироко – какоглавен пазар и влијателен играч во настанувањето на новата индустрија за канабис.
Луксембург ќе биде првата земја на ЕУ која ќе воспостави законско регулирана индустрија за рекреативна употреба на канабис.